Küresel piyasalarda, merkez bankalarının para politikalarına ilişkin belirsizliklerle risk iştahı düşük seyrediyor.
Başta ABD Merkez Bankası (Fed) olmak üzere enflasyonla mücadele eden merkez bankalarının attıkları adımlara karşın istenilen sinyalleri alamaması varlık fiyatlamalarını zorlaştırıyor.
Dünya genelinde merkez bankaları ardı ardına beklentilerin aksine karar alırken, Fed’in gelecek hafta yapacağı toplantıya yönelik öngörüler yeniden belirsizleşti.
Dün Avustralya Merkez Bankası’nın piyasa beklentilerinin aksine 25 baz puan faiz artırmasının ardından, Kanada Merkez Bankası da politika faizini 25 baz puan artırarak 22 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 4,75’e yükseltti.
Banka’dan yapılan açıklamada, ekonomideki talep fazlasının tahmin edilenden daha fazla olduğunun görüldüğü ifade edildi. Kanada Merkez Bankası, önceki toplantıda artışa gitmeyerek G7 ülkeleri arasında faiz artışlarına ilk ara veren ülke olmuştu ve para piyasalarındaki fiyatlamalarda bankanın yüzde 80 ihtimalle bu toplantıyı da pas geçmesi bekleniyordu.
Söz konusu gelişmelerin ardından para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek hafta 25 baz puan faiz artırabileceğine ilişkin öngörüler yüzde 34 seviyesine çıkarken, toplantı öncesi açıklanacak enflasyon verilerinden alınacak sinyallerin önemi daha da arttı.
Öte yandan, tahvil piyasalarında satış ağırlıklı bir seyir öne çıkarken, dün ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi 1 Mayıs’tan bu yana en güçlü günlük yükselişini kaydetti ve 12 baz puan artışla yüzde 4,80’e çıktı.
Dün, New York borsasında teknoloji hisselerindeki düşüş öne çıkarken, bölgesel bankaların uzun süre sonra yükselmesi dikkati çekti. ABD’li teknoloji devlerinden Microsoft’un hisselerinde yüzde 3, Amazon’un hisselerinde yüzde 4,2 ve Alphabet’in hisselerinde yüzde 3,8 düşüş kaydedildi.
New York borsasında dün, S&P 500 endeksi yüzde 0,38 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,29 gerilerken, Dow Jones endeksi yüzde 0,27 yükseldi. ABD’de endeks vadeli kontratlar, yeni güne düşüşle başladı.
Avrupa’da dün satış ağırlıklı bir seyir öne çıkarken, bugün açıklanacak Avro Bölgesi büyüme verileri yatırımcıların odağına yerleşti.
Dün Almanya’da açıklanan verilere göre, sanayi üretimi aylık yüzde 0,3 artışla beklentilerin altında kalırken, bölgede enflasyon ve resesyon ikilemi güç kazanmaya devam ediyor.
Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,05, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,20 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,09 yükselirken, İtalya’da MIB 30 endeksi 0,07 yükseldi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar, yeni güne düşüşle başladı.
Asya piyasaları yeni günde karışık seyrederken, Çin’de kamu bankaları mevduat faiz oranlarını düşürmesi risk iştahını destekliyor.
Buna göre, bankalar 3 ve 5 yıllık mevduat faizlerini 15 baz puan indirirken, bankaların gelecek hafta 2 yıllık mevduat faizlerini de 10 baz puan düşürmesi bekleniyor.
Bugün Japonya’da açıklanan verilere göre, cari işlemler dengesi nisanda 1,9 trilyon yen fazla verirken, ülke ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 2,7 büyüyerek beklentileri geride bıraktı.
Öte yandan, Hindistan Merkez Bankası bugünkü toplantıda politika faizini yüzde 6,50’de sabit bıraktı.
Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,1 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,5 gerilerken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4 ve Hong Kong Hang Seng endeksi yüzde 0,1 yükseldi.
Yurt içinde dün alış ağırlıklı seyrini beşinci güne taşıyan Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü önceki kapanışın yüzde 3,2 üzerinde 5.561,18 puandan tamamladı.
Dolar/TL, dün yüzde 7,7 artışla 23,2478’ten kapanmasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 23,3190 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün Avro Bölgesi’nde büyüme ile ABD’de haftalık işsizlik maaşı başvuruları ve toptan eşya stoklarının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 5.700 ve 5.850 seviyelerinin direnç, 5.500 ve 5.400 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, mayıs ayı finansal araçların reel getiri oranı
Uluslararası Ceza Mahkemeleri Rezidüel Mekanizması (IRMCT), Ruanda soykırımını finanse etmekten sorumlu tutulan Felicien Kabuga’nın, “şiddetli demans”a yakalanması nedeniyle mahkum edilmeyeceğini açıkladı.
IRMCT’den yayımlanan kararda, soykırım ve insanlığa karşı suçlardan yargılanan 88 yaşındaki Kabuga’nın sağlığının, yargılamaya devam etmek için elverişli olmadığına hükmedildi.
Kararda, Kabuga hakkında “şiddetli demans” teşhisi konulduğu belirtilirken, sağlığını geri dönülemeyecek ve onarılamayacak şekilde kaybettiği ifade edildi.
Kendini savunamayacak durumda olması sebebiyle Kabuga hakkında mahkumiyete hükmedilmeyeceği kaydedilen kararda, yargılamaya eldeki deliller ışığında devam edileceği ve savcılığın Kabuga hakkındaki iddialarını aynı kesinlikte ispatlaması gerektiği vurgulandı.
Kararda, Kabuga’nın yargılamanın devamındaki duruşmalara katılmasının zorunlu tutulmadığı ve tutukluluk halinin bir an önce sona ermesi için duruşmaların daha sık ve erken yapılacağına dikkat çekildi.
Mahkemenin kararında, davanın sonraki usulüne ilişkin tarafların görüşlerine başvurulacağını ve Kabuga’nın sağlık durumunun izlenmeye devam edeceği belirtildi.
Karar, soykırım kurbanlarında hayal kırıklığı yaratırken, bazı soykırım mağdurları mahkemenin, hastalığı sebebiyle Kabuga’yı mahkum etmeyecek olmasını eleştirdi.
Soykırımı finanse etmekle suçlandı
IRMCT Savcılığı, soykırımı finanse etmek ve kurduğu radyodan soykırım propagandası yapmakla suçladığı Kabuga’nın, Tutsilere karşı işlenen soykırımında kilit rol oynadığını iddia etti.
Savcılık, Kabuga’nın sahibi olduğu RTLM Radyosu’nun 8 Temmuz 1993 – 3 1 Temmuz 1994’te Tutsiler aileyhine yapılan propagandanın başlamasının yanı sıra Tutsilere karşı nefretin oluşması, yayılması ve soykırıma dönüşmesinde en etkili araç olduğunu belirtti.
Ruanda’nın en zenginlerinden olan ve dönemin yönetici elitleriyle yakın ilişki kuran Kabuga’nın, Ruanda Silahlı Kuvvetleri (FAR) ve Interahamwe Hutu milislerinin Tutsilere karşı işlediği suçları finanse ettiği aktarıldı.
Ruanda’da Hutu etnik grubuna bağlı milis güçlerin Tutsi ve muhalif Hutulara karşı gerçekleştirdiği soykırımda 100 günde 800 bin kişi hayatını kaybetmişti.
Yargılama süreci
Temmuz 1994’te İsviçre’ye sığınan ve bu ülkeden sınır dışı edildikten sonra Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ne giden Kabuga, Temmuz 1997’de ve 2003’te Kenya’nın başkenti Nairobi’de düzenlenen polis operasyonlarından kaçmayı başarmıştı.
Mayıs 2020’de Paris’in banliyölerinden Asnieres-Sur-Seine’de sahte kimlikle yaşadığı evinde gözaltına alınan Kabuga, Paris Temyiz Mahkemesindeki adli işlemlerinin ardından soykırım ve insanlığa karşı suç işlemekten yargılanmak üzere IRMCT’ye teslim edildi.
IRMCT nezdinde ilk kez 12 Kasım 2020’de hakim karşısına çıkan Kabuga, hakkındaki suçlamalara sessiz kalmış, avukatları ise müvekkilinin sessizliğinin “suçlamaları kabul etmediği” anlamına geldiğini belirtmişti.
Bağımsızlıktan soykırıma
1922’den 1959’a kadar Belçika sömürgesinde yaşayan Ruanda’da, Tutsiler ülke siyasetinde etkili olmalarına rağmen bağımsızlık sürecinde sürgüne zorlandı.
1 Temmuz 1992’de bağımsızlığını kazanan Ruanda’da, Tutsileri göçe zorlayan diğer etnik grup Hutular Belçika’nın desteğiyle hükümet kurdu.
Sürgüne gönderilen Tutsiler, 1963-1967’de Ruanda’ya geri dönmeye çalıştı, ancak başarısızlığa uğrayan Tutsiler büyük bir katliama uğradı.
Çıkan olaylarda 20 bin Tutsi öldü, 300 bini yerlerinden edildi.
Gregoire Kayibanda, 1961’de askerlerin ve politikacıların baskısı altında Ruanda’nın ilk Devlet Başkanı seçildi. Seçilmesinin ardından Hutuların desteğini kazanmak için Tutsilere karşı propaganda başlattı.
Bu durum Tutsilere karşı yeni bir şiddet ve göç dalgasına neden oldu. Kayibanda, tüm yaptıklarına rağmen Hutulu askerler tarafından darbe ile indirildi.
Kayibanda’nın ardından göreve gelen Juvenal Habyarimana ise Batı ile iyi ilişkiler kurmayı denedi.
Kayibanda kadar ayrımcı politikalar izlemese de onun döneminde okullarda, üniversitelerde ve iş alanlarında Tutsilere ayrılan yüzde 10 kotası devam etti.
NEW New York Belediye Başkanı Eric Adams, şehirdeki on binlerce düzensiz göçmenden bir kısmını kendi bölgelerinde misafir etmek istemeyen 30 ilçe yönetimine dava açtı.
Adams, yazılı açıklamasında, söz konusu davanın “yabancı düşmanlığı bağnazlığı”na son vermeyi amaçladığını belirterek “(Dava) Bu insani krizi adil ve insanca yönetmek için birlikte çalışırken devletimizin tek vücut olarak hareket etmesini amaçlıyor.” ifadesine yer verdi.
Belediye Başkanı Adams, şöyle devam etti:
“Bu kriz başladığından beri New York şehri, neredeyse tek başına sığınmacılara barınak, yiyecek, giyecek ve diğer hizmetleri sağlamak için uğraştı. Ancak eyaletteki her bölgenin de kendi payına düşeni yapması gerek.”
Adams, bu davayı, New York’a bağlı en az 30 ilçe yönetiminin, düzensiz göçmenleri kendi bölgelerindeki otellerde “kamu güvenliğini riske atmamak için” misafir etmek istememeleri üzerine açtı.
Dava dosyasında, söz konusu ilçelerin aldığı kararın, New York City’nin eyalet çapında bir acil durum ve insani krizle mücadele etmesini engellemeye yönelik “yasa dışı bir girişim” olduğu belirtildi.
Dosyada, şehir merkezinde halen 47 bin 200 civarında düzensiz göçmenin bulunduğu ve “halihazırda büyük ölçekli bir insani kriz ve acil durumun” yaşandığı vurgulandı.
Adams, pazartesi günü düzensiz göçmenlerden bir kısmının barınma ve temel ihtiyaçlarının karşılanması için çeşitli inanç gruplarıyla ortak bir program başlattıklarını duyurmuştu. New York Belediye Başkanı, düzensiz göçmenler için bugüne kadar kendi bütçelerinden 1,2 milyar dolar harcadığını açıklamış, Federal Acil Durum Yönetim Ajansının (FEMA) ise 40 milyon dolarla sınırlı yardımını eleştirmişti.
ABD’deki düzensiz göçmen sorunu
Düzensiz göçmenlerin yükünü belirli eyaletlerin çektiğini ve bunun adil olmadığını iddia eden Florida Valisi Ron DeSantis, ABD Başkanı Joe Biden ve yönetiminin göçmen politikasını sert bir dille eleştirmiş, düzensiz göçmenlerin Florida’dan başka eyaletlere nakli için 12 milyon dolar bütçe ayırdığını duyurmuştu.
Düzensiz göçmen krizinin altından kalkmak için göçmen politikasında gerçek bir reform yapılması gerektiğini dile getiren New York Belediye Başkanı Eric Adams, Cumhuriyetçi Partiye bu konuda engel çıkarmayı bırakması çağrısında bulundu.
ABD’ye giren yasa dışı göçmenler, sınır polisi tarafından kayda geçirilerek otobüslerle barınaklara götürülüyor. İşlemleri tamamlanan düzensiz göçmenler kendilerine bildirilen mahkeme tarihine kadar ABD’de serbestçe dolaşabiliyor.
Teksas ve Florida gibi Cumhuriyetçi eyaletler, göçmenlerin yükünü tek başlarına kaldıramayacakları gerekçesiyle bunların bir kısmını başkent Washington, New York, Massachusetts ve California gibi Demokratların çoğunlukta olduğu eyaletlere gönderiyor.
İSTANBUL-ÜSKÜDAR’DA AKINTIYA KAPILARAK KAYBOLAN GENCİN AİLESİ KONUŞTU Muharrem ÇAM İSTANBUL, (DHA)- ÜSKÜDAR’da arkadaşları ile denize girdikten sonra akıntıya kapılarak kaybolan 17 yaşındaki Taha Yasin Tikkaya’yı arama çalışmaları devam ediyor. Kaybolan babası Yahya Tikkaya, Okuldan çıkıp 3 arkadaş denize girmişler. Olay olunca vatandaşlar ip ve halat atmış, 2 çocuk halatı tutup çıkmışlar bizim çocuğumuz akıntıya kapılarak kayboldu dedi.
Olay, pazartesi günü saat 15. sıralarında Kuzguncuk Sahili’nde meydana geldi. İddiaya göre; arkadaşlarıyla birlikte derse girmeyerek sahile gelen 17 yaşındaki lise öğrencisi Taha Yasin Tikkaya ve 2 arkadaşı denize girdi. Bir süre sonra akıntıya kapılan 3 arkadaşı çevredeki vatandaşlar ip ve halat atarak kurtarmaya çalıştı. Halata tutulan 2 genç kurtarılırken, 17 yaşındaki Tikkaya akıntıya kapılarak kayboldu. Yaşanan olay sonrası Kıyı Emniyet Müdürlüğü’ne bağlı ekipler kaybolan genç için arama çalışması başlattı. 3 gündür süren çalışmalara rağmen henüz bulunamayan Tikkaya’nın Maltepe’de yaşayan acılı babası konuştu.
ÖLÜ YADA DİRİ ÇOCUĞUMUN BULUNMASINI İSTİYORUM
Yaşanan olayla ilgili konuşan baba Yahya Tikkaya, Olay Ayın 5’inde öğleden sonra, saat 13.00-14.00 sıralarında Kuzguncuk Sahili’nde 3 arkadaş denize girmişler. Vatandaşlar ip falan atıp kurtarmışlar ikisini ama bizimkine yetişememişler. Çocuğu deniz almış götürmüş. Arıyorlar, Sahil güvenlik ekipleri, Ama 72 saat sonra aramalar durduruluyormuş, buradan devlet büyüklerine sesleniyorum, lütfen yardımcı olun oğlumu bulun. 7-8 arkadaş okuldan çıkmış gitmişler, 3 tanesi girmiş denize. Hatta vatandaşlar girmeyin falan demişler ama, bunlar genç. Birde orası tehlikeli bir yer, koruma falan yok, bir koruma da yok. Dün de galiba 3 yaşında bir çocuk düşmüş. Orada bir koruma da yok, çocuklar insanlar kafasına göre gelip giriyor orada. Kimseyi de suçlamak istemiyoruz. Bu takdiri ilahı. Ama işte yürek dayanmıyor işte evlat. Neden girmişler bilmiyoruz. Taha öyle bir çocuk ki, evden sokağa çıktığı zaman bile arar. Okuldan gelirken arar, otobüse inip binince arardı. Beni habersiz bırakmazdı. Dün hiç aramadı. Sabah haçlık istedi. Baba param bitmiş bana haçlık gönder dedi. Biz çocuğu okulda sanıyorduk ama çocuk Üsküdar’da Kuzguncuk’ta denize girmiş. Yetkililerden isteğim çocuğumu ölü ya da diri bulsunlar dedi ÇOCUKLAR OKULDAN KAÇMIŞ
Akıntıya kapılarak kaybolan Taha Yasin Tikkaya’nın dayısı İlyas Öztürk,Taha Yasin Tikkaya Pazartesi günü saat 15.30’da bize boğulma haberi geliyor. Devlet büyüklerinden yeğenimin biran önce sağ veya ölü bulunup bize teslim edilmesini istiyorum. Milli Eğitim Bakanı’mız olsun, okul müdürümüz olsun, öğretmenlerimiz olsun her öğrenci evinden çıkıp okula gittikten sonra onların evladıdır. Evladım dediği çocuklar son iki derse girmiyor ama ne bizim haberimiz var, ne de bize her hangi bir bilgi veriliyor. Bunların önüne geçilmesini istiyoruz. Olay olduktan sonra bizim haberimiz oluyor. Okul müdürü bizi arıyor. 3 kişi denize giriyor, diğer 2’si kurtuluyor. Kurtarılan arkadaşlar öğretmeni arıyor, öğretmen müdürü arıyor. Onlar bizi arıyor. Yani bizim çocuğumuz okuldan kaçmış, okula gitmemiş. Derse gitmemiş ama bizim haberimiz yok dedi.
TÜRKİYE Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı seçilen AK Parti İstanbul Milletvekili Numan Kurtulmuş’a siyasiler tarafından tebrik mesajları gönderildi.
TBMM’de 28’inci Yasama Dönemine girilirken Meclis Başkanlığı için seçim yapıldı. AK Parti İstanbul Milletvekili Numan Kurtulmuş, 3’üncü turda 321 oyla yeni Meclis Başkanı seçildi. Seçimin ardından siyasiler Kurtulmuş’u tebrik etti.
ERDOĞAN’DAN KURTULMUŞ’A TEBRİKCumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, TBMM Başkanı seçilen Numan Kurtulmuş’u telefonla arayarak tebrik etti. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre; Erdoğan, görüşmede Numan Kurtulmuş’un TBMM Başkanı seçilmesini kutlayarak, yeni yasama döneminin hayırlı olması ve başarılı geçmesi temennisinde bulundu.Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “TBMM Başkanı seçilen Sayın Numan Kurtulmuş’u tebrik ediyor, yeni görevinde başarılar diliyorum. Siyasi tecrübesi, bilgi ve birikimi ile Gazi Meclisimize önemli katkılarda bulunacağına yürekten inanıyorum. Hayırlı, uğurlu olsun” tebriğinde bulundu. ‘GAZİ MECLİS’İMİZ VE AZİZ MİLLETİMİZ İÇİN HAYIRLI OLSUN’Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş da yaptığı paylaşımda, “28’inci Yasama Dönemi’nde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına seçilen Sayın Numan Kurtulmuş’u tebrik ediyor, bu kıymetli görevinde kolaylıklar ve başarılar diliyorum. Millet iradesinin tecelligahı olan Gazi Meclis’imiz ve aziz milletimiz için hayırlı olsun” dedi.Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan ise tebrik mesajında şunları söyledi: “28’inci Dönem TBMM Başkanı olarak seçilen Sayın Numan Kurtulmuş Beyefendi’yi tebrik ediyor, yeni dönem çalışmalarında başarılar diliyorum. Ülkemiz için nice hayırlı kararların alınacağı Meclisimize ve milletimize hayırlı olsun.”‘BU YÜCE GÖREVLERİNDE BAŞARILAR DİLİYORUM’?İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya da “28’inci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı seçilen Sayın Numan Kurtulmuş’u tebrik ediyor, bu yüce görevlerinde başarılar diliyorum. Gazi Meclisimize ve milletimize hayırlı olsun” paylaşımında bulundu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, Kurtulmuş’a başarılar dileyerek, “Gazi Meclisimizin Başkanlığına seçilen AK Parti İstanbul Milletvekilimiz Sayın Numan Kurtulmuş’u tebrik ediyor, yeni görevinde başarılar diliyorum. Rabbim çalışmalarında kolaylık nasip eylesin” dedi.’MİLLETVEKİLİMİZ KURTULMUŞ’U TEBRİK EDİYORUZ’?AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda şu ifadelerde bulundu: “Türkiye Büyük Millet Meclisimizin Başkanlığına seçilen, AK Parti İstanbul Milletvekilimiz Sayın Prof. Dr. Numan Kurtulmuş’u tebrik ediyoruz. Ülkemiz ve Yüce Meclisimiz için hayırlı uğurlu olsun.”
İletişim Başkanı Fahrettin Altun, kararın Meclis’e hayırlı olması temennisinde bulunarak, “Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına seçilen, AK Parti İstanbul Milletvekili Sayın Prof. Dr. Numan Kurtulmuş’u kutluyor, başarılar diliyorum. Ülkemiz, milletimiz ve gazi meclisimiz için hayırlı uğurlu olsun” paylaşımında bulundu.
News
